Nilgün Marmara Üstüne/Aras Keser

nilgün marmara, 1958'de istanbul'da doğdu. kadıköy anadolu lisesi'nden mezun olduktan sonra, boğaziçi üniversitesi ingiliz dili ve edebiyatı bölümüne girdi. mezuniyet tezi olan "sylvia plath'in şairliğinin intihar bağlamında analizi" ile eğitim hayatını tamamladı.

"bir sabah, bedenimin tüm hücrelerini ele geçirmiş bir acıyla uyandım. bundan böyle nereye baktığı bilinmeyen gözlerinizle her karşılaştığımda katlanacağım bir acıyla."

öfkeliydi nilgün marmara. doğduğu günden itibaren bütün hücrelerine yerleşen inançsızlık ve öfkeyle yaşıyordu. aslında yaşıyordu denilemez, ölümü bekliyordu.

"dirimsiz benim doğarken öldüğüm"

peki kime öfkeliydi? insanlara, düzene ama en çok hayata. anlayamadığı, anlamlandıramadığı, alışamadığı, katlanamadığı bu dünya ona her zaman fazla geliyordu. doğal olarak şiirleri de bu öfke ve inançsızlıktan besleniyordu. ilk kitabı 'daktiloya çekilmiş şiirler' çok fazla ilgi çekmese de, dönemin ve günümüzün bir çok şairini derinden etkilemiştir. nilgün marmara bir çok şiirini saklıyordu, hatta yok ediyordu. bu yüzden günümüze ulaşan şiirlerinin sayısı oldukça az. ikinci kitabı 'metinler' ölümünden sonra 1990'da yayımlandı.

yine ölümünden sonra yayımlanan günlüğü 'kırmızı kahverengi defter' belki de nilgün marmara'yı az da olsa anlayabilmemiz için eşsiz bir kaynak. bütün öfkesini; düzene, insanlara ve hayata duyduğu bütün öfkesini, günlüğüne kusuyordu adeta:

"ey tiksinç aydınlık! kusuluyor senin için bil"
"ölüm sessizliği, toz ve küf kokan evden yarıldıktan sonra seviniyorlar, canlıyız diye."

nilgün marmara'dan en çok etkilenen insan kuşkusuz ece ayhan'dır. ece ayhan, nilgün marmara üzerine bir çok metin yazmış, şiirlerinde de adını sıkça anmıştır. ece ayhan, nilgün marmara'ya 128 demiştir. 128'in ne anlama geldiğini şöyle açıklar:

"derslere pek girmeyen, umutsuzlar merdiveninde oturmayı seçen, çok tuhaf bir öğrenci" "bu öğrencinin numarasıdır 128"

ece ayhan'ın umutsuzlar sınıfının 128 no'lu öğrencisine duyduğu sevgi hiçbir zaman tükenmemiş ve nilgün marmara, ece ayhan'ın dizeleriyle yaşamaya devam etmiştir.


cemal süreya onun için "bu dünyayı başka bir hayatın bekleme salonu olarak görüyordu." demişti.

nilgün marmara 13 ekim 1987'de evinin balkonundan atlayarak bekleyişine son verdi. ardında hissedebilenlerin hiç de yabancı olmadığı dizeler bıraktı.

bir de kahkahasını.

"üşümüşüm... ölülerimi taşıyordum. öyle sağır."

Aras Keser





kuğu ezgisi

kuğuların ölüm öncesi ezgileri şiirlerim,
yalpalayan hayatımın kara çarşaflı
bekçi gizleri.

ne zamandır ertelediğim her acı,
çıt çıkarıyor artık, başlıyor yeni bir ezgi,
-bu şiir -
sendelerken yaşamım ve bilinmez yönlerim,
dost kalmak zorunda bana ve
sizlere!



çünkü saldırgan olandan kopmuştur o,
uykusunu bölen derin arzudan.
büyüsünü bir içtenlikten alırsa
kendi saf şiddetini yaşar artık,
-bu şiir -
kuramadığım güzelliklerin sessiz görünümü,
ulaşılamayanın boyun eğen yansısı,
sevda ile seslenir sizlere!
Nilgün Marmara